traditionele mayastammen

Dag 7.

De dag begon lekker rustig met een heerlijk zonnetje en strak blauwe lucht. Nadat de portemonnaie was aangevuld (onder de klanken van de lokaal traditionele marimbamuziek, ondanks het vroege tijdstip) en het ontbijt bij de supermarkt was gescoord (de bakker had helaas nog niets) vertrokken we om half negen met twee busjes richting San Juan de Chamula, waar de Tzotils wonen (een van de dertig mayastammen). Onderweg kwamen we langs een militaire controle; we hadden geluk dat de een ons door wou laten want de ander zag dat niet zitten. Deze controles zijn er vanwege de mensen-, drugs en wapensmokkel naar Noord-Amerika, de geweren die ze bij zich dragen zijn dan ook gigantisch en werden volgens onze gids regelmatig gebruikt; er zouden meer mensen in Mexico sterven vanwege de strijd tegen de drugskartels dan Irak of Iran.

Nadat het busje was geparkeerd liepen we direct een vrij steile berg over en kregen uitleg over de levenswijze van deze mensen. Zo werden we ingewijd in de manier waarop een geboorte plaatsvindt; de man zit op een stoel, de vrouw gaat er op de hurken voor zitten met de armen om de nek van de man in het bijzijn van de familie waarna een vroedvrouw het kind opvangt en de navelstreng bij een jongen aan de boom wordt gehangen om dichter bij God te zijn (het traditionele mayageloof is gemixt met katholieke gebruiken) en bij een meisje begraven in contact met moeder aarde. Ze worden rond hun vijftiende uitgehuwelijkt en omdat ze geen geboortebeperking gebruiken kunnen ze veel kinderen krijgen en is het normaal als er een het niet overleefd. Gelukkig mochten we nadat we van het uitzicht op de vallei hadden genieten weer afdalen en liepen we in een keer door naar het marktplein. Onderweg werden er balonnen, potloden, snoepjes en meer uitgedeeld aan de kleine kinderen. Het was echter niet toegestaan om foto's te maken omdat ze geloven dat dan hun ziel wordt afgenomen, hetzelfde geldt voor schapen, die hier heilig zijn zoals de koeien in India. Op het plein was er een plek waar we foto's mochten maken van de kerk en van de veelkleurige kraampjes.

Daarna liepen we door naar de Johannes de Doper kerk (of zoals ze het hier, en ook al eerder noemden een tempel); die hier belangrijker is dan Jezus. Ze kennen hier dan ook maar een sacrament; die van de doop. De spaanse kerk was hier niet blij mee en heeft daarom de priester afgezet, die dus ook nog steeds maar een keer per maand komt achter in de kerk om kinderen te dopen. De kerk was echt indrukwekkend; overal op de grond lagen dennennaalden (omdat als je daar overheen loopt dat een heerlijke geur verspreid) en stonden kaarsen bij 32 beelden van heiligen. Als je iets nodig had of wil bidden kan je hier 24 / 7 terecht. We hadden het geluk getuige te mogen zijn van een ritueel van een sjamaan die met een kip bij een vrouw geesten uitdreef, het burben met posh en cola en tot slot zelfs een muziekprocessie ter ere van een van de heiligen. Het was echt onbeschrijfelijk om in een katholieke kerk te zijn terwijl het zo'n wereld van verschil is. Daarna kregen we een half uurtje om over de markt te slenteten en van de zon te genieten. Bij de fruitkraam waar ze echt superlekkere ananas hadden kwam een jongen bedelen om een stuk meloen wat ik zonder pardon voor hem kocht. Liever dat ze daarom vragen dan een pesos en het voelt gewoon goed om iets terug te kunnen doen. Daarna hebben we heerlijk in het zonnetje gezeten en gekeken naar de bedrijvigheid op de markt. We hoorden ook regelmatig knallen van vuuwerk (leek nog het meest op karbiet schieten) wat vrij normaal was omdat de mensen zich aan het voorbereiden waren op carnaval en ze vuurwerk afstaken bij een feest. We werden nog aangesproken door iemand die ons een ketting wou verkopen en al prijzen op zijn hangbord had staan; met een factor twee verschil in het nadeel van amerikanen ten opzichte van europeanen.

Gelukkig stonden de busjes dit keer dichterbij, dus hoefden we alleen langs de nieuwbouw van een nieuw wibkelcentrum te lopen (wat dus op den duur zal betekenen dat de kraampjes verdwijnen), wat best jammer is in zo'n traditioneel stadje. Vervolgens reden we naar Zincantan waar St. Laurentius de beschermheilige is ( St. Christoffel is de beschermheilige van San Cristobal). Ook hier stopten we halverwege de berg waarna we verder omhoog moesten lopen tot we bij een traditioneel huis kwamen. Ook hier kwamen de kinderen ons tegemoet en goed voorzien van snoep en speelgoed. De eigenares van het huis waar we op visite zouden was echter hout halen dus werden we door de rest van de familie ontvangen en werd voorgedaan hoe ze shawls en dekens maken, en vervolgens speciaal voor ons tortillas gebakken in een hut die op Laura en mij overkwam als het klassieke tipigevoel. Deze met de hand op houtvuur gemaakte tortillas waren erg lekker en hier het algenene voedsel. Ook ging er een glas posh door (hier was het donkerroze en zoeter vanwege een ander fruit wat er doorheen zat). Nadat iedereen voorzien was mochten een paar mensen het ook zelf proberen, wat tot grote hilariteit leidde dat Marcel dit ook wou, omdat mannen dit normaal niet deden. Na de tortillas werden er nog shawls gekocht, om zo het gezin te steunen en geen cash geld achter te laten zodat ze dit later niet meer zouden doen.

Vanaf hier was het een kwartiertje terug naar het hotel waar iedereen een andere kant op ging. En ik op pad ging voor een heerlijke traditionele maya massage, waar al veel goede recenties van waren. Deze massage was prijzig in vergelijking tot andere massages maar wel erg goed en echt een hele bijzondere ervaring met verschillende apparaten en instrumenten die ervoor zorgden dat alles goed los kwam. Toen ik de anderen had gevonden ging iedereen weer een andere kant op, dus ging ik bij een tapasbar, die zelfs een positieve recentie had in de new york times, even het vochtpeil weer op orde brengen en iets kleins eten. Daarna was ik van plan om met een boek in de zon op de trap voor de kathedraal te gaan zitten, maar wou Laura een terrasje pakken wat natuurlijk ook niet verkeerd was. Josefine kwamen we op de trap ook tegen en wou ook gezellig mee. Dus gingen we met zijn drien op pad om pesos in quetzales te wisselen en vervolgens wat te gaan drinken. Hier werden we regelmatig lastig gevallen door kinderen die iets wouden verkopen en sommigen hardnekkig bleven proberen. Omdat toen ik me liet verrassen met het idee iets van ijs te krijgen drie koekjes kreeg hebben we deze ook uitgedeeld. Dit geeft namelijk echt een goed gevoel, soort van peetmoederachtig.

Toen de zon bijna onder was, was het tijd om terug te gaan naar het hotel om de tas in te pakken, althans een poging tot, en om zes uur naar de receptie waar de verkoopsters van vanochtend waren met de pennen met geborduurde namen.

Om half zeven gingen we weer met zijn drieen op stap op zoek naar een pasta/pizzarestaurant in de buurt van het theater waar we om kwart over acht moesten zijn. Deze vonden we een blok verder in de zijstraat waar het lekker rustig was en we de enige waren. De eigenares die vloeiend spaans, engels en italiaans sprak (en wie weet wat nog meer) gaf op dat moment italiaanse les aan een man. Het eten hier was echt lekker (volgens italiaans recept, ze kwamen namelijk uit Milaan en waren hier 15 jaar geleden heen verhuisd, omdat de mensen hier aardiger zijn)en vulde heel erg. Omdat we morgen malariagebied in gaan, moesten we vandaag beginnen met Paludrine te slikken na het eten. Gelukkig had Laura ze mee genomen dus werden ze met bier ingenomen om te voorkomen dat we last hadden van de smaak waarvoor anderen ons hadden gewaarschuwd. Omdat het eten veel sneller ging dan verwacht, was er nog tijd over om kleding te kijken, die ze hier alleen in maatje xs lijken te hebben, terwijl obesitas ook hier ziekte nummer 1 is.

De voorstelling was niet te beschrijven; de belichting was geweldig, de kostuums zo ongelofelijk gedetailleerd, de bewegingen zo beheerst en realistisch, de dansen super, muziek erg goed, alleen het verhaal was ondanks het programmaboekje erg onduidelijk. Na afloop hebben we met Ron een chocolademelk (en andere warme drankjes) allemaal met heel veel slagroom gedronken om de avond en het verblijf hier goed af te sluiten.